Trwałość dziedzictwa w przelewickim Dworze i nowy rozdział w historii
Historia Przelewic jest fascynująca, a tajemniczy dwór, oficjalnie pochodzący z czasów budowy Pałacu z XIX wieku, stał się symbolem trwałości. Część naziemna formalnie pochodzi z końca XIX wieku, gdy właścicielem majątku był August Heinrich von Borgstede. Przeprowadzone badania podczas modernizacji Ogrodów Przelewice ujawniły, że piwnice zostały zbudowane na początku XVII wieku, wykorzystując fragmenty pochodzące z II połowy XVI wieku! W okresie PRL budynek pełnił funkcję siedziby dworku, zawierając biura zarządcy budynków gospodarczych (Wasilczak) i księgowości (Margiel). W 1992 r., w czasie likwidacji Państwowych Gospodarstw Rolnych, majątek przelewicki został przekazany Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a rok później Gminie Przelewice. W administrowanym przez gminę budynku, na piętrach znalazły się trzy lokale mieszkalne, a na parterze jedno pomieszczenie zajmowało Stowarzyszenie Ludzi Kreatywnych Jutrzenka Przelewice. Niestety, z powodu braku funduszy budynek zaniedbany przez lata popadł w ruinę.
W 2021 r. administrowanie majątkiem przelewickim przejęła instytucja kultury "Ogrody Przelewice - Zachodniopomorskie Centrum Kultury Obszarów Wiejskich i Edukacji Ekologicznej". Od końca 2022 r. rozpoczęły się prace modernizacyjne obejmujące Ogród Dendrologiczny, Pałac, Spichlerz wraz z Rozlewnią i dawną oficynę.
Prace remontowe Ogrodów Przelewice przyniosą wiele niebanalnych zmian. W przyszłym roku odwiedzający będą mogli cieszyć się pięknym ogrodem, placami zabaw, nowymi miejscami do odpoczynku i relaksacji. W Pałacu będzie można organizować konferencje, szkolenia, a także zarezerwować nocleg. W ostatnim etapie inwestycji zostanie oddany obiekt dworu, gdzie powstanie przestronny apartament dla odwiedzających. Apartament znajdzie się w zabytkowych piwnicach z bezpośrednim wyjściem do Ogrodu Dendrologicznego. W budynku powstanie też Centrum informacji Turystycznej, co jest niezwykle istotne dla rozwoju turystki w tym regionie. Poza funkcją turystyczną dawna oficyna będzie siedzibą administracji Ogrodów Przelewice.
Nowo powstałe Centrum będzie pełnić kluczową rolę w obszarze turystyki, dostarczając informacji o atrakcjach, wydarzeniach i usługach dostępnych w regionie. To miejsce będzie nie tylko punktem informacyjnym dla odwiedzających, ale również centrum promocji lokalnych atrakcji i działań kulturalnych.
Wraz z licznymi inwestycjami nie zapominamy o priorytecie ekologicznym. Przed Dworem, blisko dawnej mleczarni, powstanie centralny punkt gromadzenia odpadów komunalnych. Punkt zostanie wyposażony w pojemniki podziemne, zdalny monitoring ilości zgromadzonych odpadów oraz możliwość identyfikacji użytkownika. Pojemniki podziemne oszczędzają powierzchnię i minimalizują koszty odbioru odpadów, a ich umieszczenie pod ziemią zapewnia niższe temperatury, spowalniając proces gnilny i eliminując nieprzyjemne zapachy. Istotną zaletą tego typu pojemników są również względy estetyczne. Ponadto Ogrody planują zakup prasy i belownicy do papieru i plastiku oraz dwóch butelkomatów.
Interesującym rozwiązaniem jest także wyposażenie Ogrodów Przelewice w nowoczesne urządzenie do odbioru opakowań po napojach, puszek, nakrętek. Współpraca z firmą R3 ze Szczecina umożliwi umieszczenie maszyny na terenie folwarku, co pozwoli na zwrot wymienionych odpadów w zamian za bon do wykorzystania na terenie Ogrodów Przelewice. Pomysł ten otwiera możliwości nagradzania odwiedzających punktami do wykorzystania np. w sklepie z pamiątkami.
Ogrody Przelewice mają ogromny potencjał, a filozofia instytucji jest kluczowa dla rozwoju gospodarczego. Wszystkie te inwestycje nie tylko przywracają życie zabytkowemu miejscu, ale także integrują się z ideą zrównoważonego rozwoju, dbając o dziedzictwo kulturowe i środowisko naturalne.
K. Bednarska
Ogrody Przelewice
